دستورات شرطی
یک جمله ی شرطی در پایتون با کلمه if نوشته می شود، بعد از آن جمله ی شرطی بررسی شده و با علامت : تمام می شود. سپس با یک یا چند فاصله ی تو رفتگی از ابتدای خط، بلوک مربوط به شرط نوشته می شود. که در صورت صحیح بودن شرط، این بلوک اجرا خواهد شد.
a = 33
b = 200
if b > a:
print("b is greater than a")در این مثال از دو متغیر a و b استفاده کرده ایم که در جمله ی شرطی بررسی می کنیم که آیا b از a بزرگتر است یا خیر. از آنجایی که در این مثال b از a بزرگتر است، پس شرط صحیح است و دستور print درون بلوک شرط، اجرا می شود.
عملگر های مقایسه
از این عملگر ها برای مقایسه ی دو مقدار استفاده می شود:
| عملگر | نام | مثال |
|---|---|---|
| == | تساوی | x == y |
| != | نا مساوی | x != y |
| > | بزرگتر از | x > y |
| < | کوچکتر از | x < y |
| >= | بزرگتر یا مساوی | x >= y |
| <= | کوچکتر یا مساوی | x <= y |
تورفتگی
پایتون برای اینکه مشخص کند چه بخشی از کد به چه ناحیه ای تعلق دارد از تو رفتگی ها (فاصله های خالی از ابتدای خط) استفاده می کند. بقیه ی برنامه ها معمولاً از آکلاد باز و بسته برای اینکار استفاده می کنند.
اگر دستور درون بلوک شرطی بدون فاصله نوشته شود، با ارور مواجه خواهیم شد.
a = 33
b = 200
if b > a:
print("b is greater than a") # you will get an errorدستور Elif
کلمه elif در پایتون به این معنی است که اگر شرط قبلی درست نبود، این شرط جدید را بررسی کن.
a = 33
b = 33
if b > a:
print("b is greater than a")
elif a == b:
print("a and b are equal")در این مثال مقدار a با b برابر است، پس شرط b بزرگتر از a صحیح نمی شود به همین خاطر به سراغ شرط بعدی می رویم و از آنجایی که شرط a مساوی b صحیح است، بلوک شرط دوم اجرا می شود.
Else
دستور else وقتی اجرا می شود که هیچ کدام از شرط های قبلی صحیح نباشند:
a = 200
b = 33
if b > a:
print("b is greater than a")
elif a == b:
print("a and b are equal")
else:
print("a is greater than b")در این مثال مقدار a بزرگتر از b است پس نه شرط b بزرگتر از a صحیح است نه شرط b مساوی با a، پس دستور else اجرا خواهد شد.
بدون وجود elif نیز می توان از else استفاده کرد.
a = 200
b = 33
if b > a:
print("b is greater than a")
else:
print("b is not greater than a")بعدی
مختصر نویسی if
اگر در بلوک دستور شرطی if فقط یک دستور داشته باشیم، می توانیم به صورت مختصر در یک خط کل دستور شرطی را بنویسیم:
if a > b: print("a is greater than b")
مختصر نویسی if ... else
اگر فقط یک دستور برای if و فقط یک دستور برای else داشته باشیم، کل آنها را می توانیم به صورت مختصر شده در یک خط بنویسیم:
a = 2
b = 330
print("A") if a > b else print("B")توجه کنید که در این حالت، دستور مربوط به شرط if قبل از شرط آمده است. به این تکنیک "عملگر های سه گانه" یا "عبارات شرطی" می گویند.
همچنین چند دستور else نیز می توانیم در یک خط بنویسیم که خلاصه شده ی حالت elif است.
مثال: دستور شرطی یک خطی با سه شرط:
a = 330
b = 330
print("A") if a > b else print("=") if a == b else print("B")به ترتیب نوشته شده دستورات دقت کنید.
در اینجا اگر a بزرگتر از b باشد عبارت "A" چاپ می شود، در غیر اینصورت اگر a مساوی با b باشد، عبارت "=" چاپ می شود و در غیر اینصورت عبارت "B" چاپ می شود.
عملگر های منطقی
از این عملگر ها برای ترکیب چند دستور شرطی استفاده می شود:
| عملگر | توضیحات | مثال |
|---|---|---|
| and | اگر هر دو شرط True باشد، نتیجه True می شود. | x < 5 and x < 10 |
| or | اگر حداقل یکی از شرط ها true باشند، نتیجه True می شود | x < 5 or x < 4 |
| not | نتیجه برعکس می شود. اگر True باشد، نتیجه False می شود و برعکس | not(x < 5 and x < 10) |
مثال AND
این دستور چک می کند که اگر a بزرگتر از b باشد و c بزرگتر از a باشد، دستور اجرا شود:
a = 200
b = 33
c = 500
if a > b and c > a:
print("Both conditions are True")
مثال Or
این دستور چک می کند که اگر a بزرگتر از b باشد و یا a بزرگتر از c باشد(حداقل یکی شان)، دستور اجرا شود:
a = 200
b = 33
c = 500
if a > b or a > c:
print("At least one of the conditions is True")دستورات شرطی تو در تو
اگر یک دستور if درون یک دستور if دیگر نوشته شود به آن دستورات شرطی تو در تو می گوییم:
x = 41
if x > 10:
print("Above ten,")
if x > 20:
print("and also above 20!")
else:
print("but not above 20.")توجه داشته باشید که مقدار تو رفتگی، بلوک مربوط به هر دستور شرطی را نمایش می دهد و اشتباه در فاصله ی گذاری، نتیجه ی کد را تغییر خواهد داد.
دستور pass
دستور if نمی تواند خالی باشد، اگر به هر دلیلی بخواهیم یک دستور if بدون محتوا داشته باشیم، باید از دستور pass به جای محتوای آن استفاده کنیم تا از ارور جلوگیری شود.
a = 33
b = 200
if b > a:
pass
دیدگاه‌ها