بکندباز

مدیریت شبکه در لینوکس (ifconfig, ip, nmcli)

16 0

مدیریت شبکه یکی از مهارت‌های اساسی برای هر مدیر سیستم یا توسعه‌دهنده‌ای است که با سیستم‌های لینوکس کار می‌کند. در دنیای امروز، شبکه‌ها نقش حیاتی در ارتباطات، انتقال داده‌ها و اجرای برنامه‌های کاربردی دارند. لینوکس، به عنوان یکی از قدرتمندترین سیستم‌های عامل متن‌باز، ابزارهای متعددی را برای مدیریت شبکه در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در این مقاله، به بررسی سه ابزار مهم و پرکاربرد مدیریت شبکه در لینوکس می‌پردازیم: ifconfig، ip و nmcli.

این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا تنظیمات شبکه را به‌طور مؤثر مدیریت کنید، از جمله تنظیم آدرس‌های IP، پیکربندی رابط‌های شبکه، مدیریت مسیریابی و اتصالات شبکه. در این راهنما، ابتدا با مفاهیم پایه‌ای شبکه در لینوکس آشنا می‌شوید، سپس به‌طور مفصل به بررسی هر یک از این ابزارها می‌پردازیم و در نهایت، مقایسه‌ای بین آن‌ها انجام می‌دهیم تا بتوانید بهترین ابزار را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

این مقاله برای مدیران سیستم، توسعه‌دهندگان و علاقه‌مندان به لینوکس طراحی شده است. اگر شما هم می‌خواهید دانش خود را در زمینه مدیریت شبکه در لینوکس ارتقا دهید، این مقاله نقطه شروع مناسبی برای شما خواهد بود.

مفاهیم پایه‌ای شبکه در لینوکس

قبل از اینکه به بررسی ابزارهای مدیریت شبکه در لینوکس بپردازیم، لازم است با برخی مفاهیم پایه‌ای شبکه آشنا شویم. این مفاهیم به شما کمک می‌کنند تا درک بهتری از نحوه عملکرد شبکه‌ها و ابزارهای مدیریت آن داشته باشید.

1. آدرس IP (Internet Protocol Address)

  • آدرس IP یک شناسه منحصر به فرد است که به هر دستگاه متصل به شبکه اختصاص داده می‌شود. این آدرس امکان ارتباط بین دستگاه‌ها را فراهم می‌کند.
  • دو نسخه اصلی آدرس IP وجود دارد: IPv4 (مانند 192.168.1.1) و IPv6 (مانند 2001:0db8:85a3::8a2e:0370:7334).

2. Subnet Mask

  • Subnet Mask برای تقسیم یک شبکه بزرگ به زیرشبکه‌های کوچک‌تر استفاده می‌شود. این کار به بهبود مدیریت شبکه و کاهش ترافیک کمک می‌کند.
  • به عنوان مثال، Subnet Mask 255.255.255.0 نشان می‌دهد که 24 بیت اول آدرس IP برای شناسایی شبکه استفاده می‌شود.

3. Gateway

  • Gateway دستگاهی است که ترافیک شبکه را از یک شبکه محلی به شبکه‌های دیگر (مانند اینترنت) هدایت می‌کند. معمولاً روترها به عنوان Gateway عمل می‌کنند.
  • به عنوان مثال، آدرس Gateway ممکن است 192.168.1.1 باشد.

4. DNS (Domain Name System)

  • DNS سیستم‌نام‌گذاری است که نام دامنه‌ها (مانند google.com) را به آدرس‌های IP تبدیل می‌کند. این کار باعث می‌شود کاربران به جای به خاطر سپردن آدرس‌های IP عددی، از نام‌های قابل فهم استفاده کنند.
  • سرورهای DNS آدرس‌های IP مربوط به نام‌های دامنه را نگهداری می‌کنند.

5. رابط‌های شبکه (Network Interfaces)

  • رابط‌های شبکه، نقاط اتصال بین دستگاه و شبکه هستند. هر رابط شبکه یک نام منحصر به فرد دارد، مانند eth0 (برای اترنت) یا wlan0 (برای وای‌فای).
  • این رابط‌ها می‌توانند فیزیکی (مانند کارت شبکه) یا مجازی (مانند رابط‌های VPN) باشند.

6. مسیریابی (Routing)

  • مسیریابی فرآیند هدایت ترافیک شبکه از یک دستگاه به دستگاه دیگر در شبکه‌های مختلف است. این کار با استفاده از جداول مسیریابی انجام می‌شود که مشخص می‌کنند بسته‌های داده باید از کدام مسیر ارسال شوند.

7. اتصالات شبکه (Network Connections)

  • اتصالات شبکه شامل تنظیماتی هستند که برای اتصال یک دستگاه به شبکه مورد نیاز است. این تنظیمات شامل آدرس IP، Gateway، DNS و سایر پارامترها می‌شوند.

با درک این مفاهیم پایه‌ای، شما آماده‌اید تا به بررسی ابزارهای مدیریت شبکه در لینوکس بپردازید. در بخش‌های بعدی، به‌طور مفصل به بررسی ابزارهای ifconfig، ip و nmcli خواهیم پرداخت و نحوه استفاده از آن‌ها را با مثال‌های عملی توضیح خواهیم داد.

ابزار ifconfig: مدیریت شبکه سنتی در لینوکس

ابزار ifconfig یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ابزارهای مدیریت شبکه در لینوکس است. این ابزار برای سال‌ها به عنوان استاندارد اصلی برای پیکربندی و مدیریت رابط‌های شبکه استفاده می‌شد. اگرچه در توزیع‌های مدرن لینوکس، ابزارهای جدیدتری مانند ip جایگزین ifconfig شده‌اند، اما هنوز هم در بسیاری از سیستم‌ها از ifconfig استفاده می‌شود.

آموزش مرتبط:  مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری با apt, yum, dnf

1. معرفی ifconfig

  • ifconfig مخفف Interface Configuration است و برای نمایش و تنظیمات رابط‌های شبکه استفاده می‌شود.
  • این ابزار قابلیت‌هایی مانند فعال/غیرفعال کردن رابط‌های شبکه، تنظیم آدرس IP، و مشاهده وضعیت شبکه را ارائه می‌دهد.

2. دستورات پایه ifconfig

  • مشاهده وضعیت رابط‌های شبکه:
    برای مشاهده وضعیت تمام رابط‌های شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     ifconfig
    Bash

    این دستور اطلاعاتی مانند آدرس IP، آدرس MAC، وضعیت فعال/غیرفعال بودن رابط، و آمار ترافیک شبکه را نمایش می‌دهد.

  • فعال کردن یک رابط شبکه:
    برای فعال کردن یک رابط شبکه (مانند eth0)، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 up
    Bash
  • غیرفعال کردن یک رابط شبکه:
    برای غیرفعال کردن یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 down
    Bash
  • تنظیم آدرس IP:
    برای تنظیم آدرس IP روی یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 192.168.1.100
    Bash
  • تنظیم Subnet Mask:
    برای تنظیم Subnet Mask، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 netmask 255.255.255.0
    Bash
  • تنظیم آدرس MAC:
    برای تغییر آدرس MAC یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 hw ether 00:11:22:33:44:55
    Bash

3. مثال‌های عملی

  • مشاهده وضعیت یک رابط خاص:
    اگر می‌خواهید وضعیت یک رابط خاص (مانند eth0) را مشاهده کنید، از دستور زیر استفاده کنید:

     ifconfig eth0
    Bash
  • تنظیم آدرس IP و Subnet Mask:
    برای تنظیم آدرس IP و Subnet Mask روی رابط eth0، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 192.168.1.100 netmask 255.255.255.0
    Bash
  • فعال کردن و غیرفعال کردن رابط:
    برای غیرفعال کردن و سپس فعال کردن رابط eth0، از دستورات زیر استفاده کنید:

     sudo ifconfig eth0 down
 sudo ifconfig eth0 up
    Bash

4. محدودیت‌ها و جایگزین‌ها

  • محدودیت‌های ifconfig:
    • ifconfig در برخی توزیع‌های مدرن لینوکس (مانند Ubuntu 18.04 به بعد) به‌طور پیش‌فرض نصب نیست.
    • این ابزار قابلیت‌های محدودی برای مدیریت شبکه‌های پیچیده دارد و برخی از ویژگی‌های مدرن شبکه را پشتیبانی نمی‌کند.
  • جایگزین‌های ifconfig:
    • ابزار ip جایگزین قدرتمندتری برای ifconfig است که قابلیت‌های بیشتری را ارائه می‌دهد.
    • ابزار nmcli نیز برای مدیریت شبکه‌های مدرن و پیچیده‌تر مناسب است.

در بخش بعدی، به بررسی ابزار ip خواهیم پرداخت که جایگزین مدرن‌تر و قدرتمندتری برای ifconfig است.

ابزار ip: مدیریت شبکه مدرن در لینوکس

ابزار ip جایگزین مدرن و قدرتمندتری برای ifconfig است و در توزیع‌های جدید لینوکس به‌طور پیش‌فرض نصب می‌شود. این ابزار بخشی از مجموعه iproute2 است و قابلیت‌های گسترده‌تری برای مدیریت شبکه ارائه می‌دهد. با استفاده از ابزار ip، می‌توانید آدرس‌های IP، مسیریابی، رابط‌های شبکه و سایر تنظیمات شبکه را به‌طور مؤثر مدیریت کنید.

1. معرفی ابزار ip

  • ابزار ip یک ابزار همه‌کاره برای مدیریت شبکه در لینوکس است که جایگزین ifconfig و سایر ابزارهای قدیمی شده است.
  • این ابزار از زیردستورات مختلفی تشکیل شده است که هر کدام برای مدیریت بخش‌های خاصی از شبکه استفاده می‌شوند.

2. دستورات پایه ip

  • مشاهده وضعیت رابط‌های شبکه:
    برای مشاهده وضعیت تمام رابط‌های شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     ip addr show
    Bash

    یا به صورت خلاصه:

     ip a
    Bash

    این دستور اطلاعاتی مانند آدرس IP، آدرس MAC، و وضعیت رابط‌های شبکه را نمایش می‌دهد.

  • فعال کردن یک رابط شبکه:
    برای فعال کردن یک رابط شبکه (مانند eth0)، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip link set eth0 up
    Bash
  • غیرفعال کردن یک رابط شبکه:
    برای غیرفعال کردن یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip link set eth0 down
    Bash
  • تنظیم آدرس IP:
    برای تنظیم آدرس IP روی یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip addr add 192.168.1.100/24 dev eth0
    Bash

    در این دستور، /24 نشان‌دهنده Subnet Mask است (معادل 255.255.255.0).

  • حذف آدرس IP:
    برای حذف آدرس IP از یک رابط شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip addr del 192.168.1.100/24 dev eth0
    Bash
  • مشاهده جدول مسیریابی:
    برای مشاهده جدول مسیریابی، از دستور زیر استفاده کنید:

     ip route show
    Bash

    یا به صورت خلاصه:

     ip r
    Bash
  • اضافه کردن مسیر:
    برای اضافه کردن یک مسیر جدید به جدول مسیریابی، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip route add 192.168.2.0/24 via 192.168.1.1 dev eth0
    Bash
  • حذف مسیر:
    برای حذف یک مسیر از جدول مسیریابی، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip route del 192.168.2.0/24
    Bash

3. مثال‌های عملی

  • مشاهده وضعیت یک رابط خاص:
    اگر می‌خواهید وضعیت یک رابط خاص (مانند eth0) را مشاهده کنید، از دستور زیر استفاده کنید:

     ip addr show eth0
    Bash
  • تنظیم آدرس IP و فعال کردن رابط:
    برای تنظیم آدرس IP و فعال کردن رابط eth0، از دستورات زیر استفاده کنید:

     sudo ip addr add 192.168.1.100/24 dev eth0
 sudo ip link set eth0 up
    Bash
  • اضافه کردن Gateway:
    برای اضافه کردن Gateway به جدول مسیریابی، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo ip route add default via 192.168.1.1 dev eth0
    Bash

4. مزایای ابزار ip نسبت به ifconfig

  • قابلیت‌های بیشتر: ابزار ip قابلیت‌های بیشتری برای مدیریت شبکه‌های پیچیده دارد، از جمله مدیریت مسیریابی، تنظیمات پیشرفته‌تر رابط‌های شبکه، و پشتیبانی از ویژگی‌های مدرن شبکه.
  • یکپارچگی: ابزار ip تمامی نیازهای مدیریت شبکه را در یک ابزار واحد ارائه می‌دهد، در حالی که ifconfig نیاز به استفاده از ابزارهای جداگانه برای مسیریابی و سایر تنظیمات داشت.
  • پشتیبانی بهتر: ابزار ip در توزیع‌های مدرن لینوکس به‌طور پیش‌فرض نصب شده و به‌روزرسانی‌های بیشتری دریافت می‌کند.

در بخش بعدی، به بررسی ابزار nmcli خواهیم پرداخت که برای مدیریت شبکه‌های مدرن و پیچیده‌تر طراحی شده است.

ابزار nmcli: مدیریت شبکه‌های مدرن در لینوکس

ابزار nmcli (مخفف Network Manager Command Line Interface) یک ابزار قدرتمند برای مدیریت شبکه‌های مدرن در لینوکس است. این ابزار بخشی از NetworkManager است که به‌طور پیش‌فرض در بسیاری از توزیع‌های لینوکس نصب می‌شود. nmcli به شما امکان می‌دهد تا اتصالات شبکه، تنظیمات Wi-Fi، VPN و سایر موارد را به‌طور مؤثر مدیریت کنید.

1. معرفی nmcli

  • nmcli یک ابزار خط فرمان است که برای مدیریت شبکه از طریق NetworkManager استفاده می‌شود.
  • این ابزار برای مدیریت اتصالات شبکه‌ای پیچیده‌تر، مانند Wi-Fi، VPN و اتصالات پویا (DHCP) طراحی شده است.
  • nmcli از زیردستورات مختلفی تشکیل شده است که هر کدام برای مدیریت بخش‌های خاصی از شبکه استفاده می‌شوند.

2. دستورات پایه nmcli

  • مشاهده وضعیت شبکه:
    برای مشاهده وضعیت کلی شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     nmcli general status
    Bash
  • مشاهده رابط‌های شبکه:
    برای مشاهده لیست رابط‌های شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     nmcli device status
    Bash
  • مشاهده اتصالات شبکه:
    برای مشاهده لیست اتصالات شبکه‌ای پیکربندی شده، از دستور زیر استفاده کنید:

     nmcli connection show
    Bash
  • فعال کردن یک اتصال شبکه:
    برای فعال کردن یک اتصال شبکه (مانند eth0)، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection up eth0
    Bash
  • غیرفعال کردن یک اتصال شبکه:
    برای غیرفعال کردن یک اتصال شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection down eth0
    Bash
  • اضافه کردن یک اتصال جدید:
    برای اضافه کردن یک اتصال جدید (مانند اتصال Ethernet)، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection add type ethernet ifname eth0 con-name my-eth0
    Bash
  • تنظیم آدرس IP به صورت دستی:
    برای تنظیم آدرس IP به صورت دستی روی یک اتصال، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection modify my-eth0 ipv4.addresses 192.168.1.100/24
 sudo nmcli connection modify my-eth0 ipv4.gateway 192.168.1.1
 sudo nmcli connection modify my-eth0 ipv4.dns 8.8.8.8
 sudo nmcli connection modify my-eth0 ipv4.method manual
 sudo nmcli connection up my-eth0
    Bash
  • استفاده از DHCP:
    برای تنظیم اتصال به‌صورت خودکار با استفاده از DHCP، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection modify my-eth0 ipv4.method auto
 sudo nmcli connection up my-eth0
    Bash

3. مثال‌های عملی

  • اتصال به شبکه Wi-Fi:
    برای اتصال به یک شبکه Wi-Fi، از دستورات زیر استفاده کنید:

     nmcli device wifi list
 sudo nmcli device wifi connect SSID password PASSWORD
    Bash

    در این دستور، SSID نام شبکه Wi-Fi و PASSWORD رمز عبور شبکه است.

  • مدیریت VPN:
    برای اضافه کردن و فعال کردن یک اتصال VPN، از دستورات زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection add type vpn vpn-type openvpn ifname eth0 con-name my-vpn
 sudo nmcli connection modify my-vpn vpn.data "remote=VPN_SERVER, username=USER, password=PASSWORD"
 sudo nmcli connection up my-vpn
    Bash
  • حذف یک اتصال شبکه:
    برای حذف یک اتصال شبکه، از دستور زیر استفاده کنید:

     sudo nmcli connection delete my-eth0
    Bash

4. مزایای ابزار nmcli

  • مدیریت شبکه‌های پیچیده: nmcli برای مدیریت شبکه‌های مدرن و پیچیده‌تر، مانند Wi-Fi، VPN و اتصالات پویا (DHCP) طراحی شده است.
  • یکپارچگی با NetworkManager: nmcli به‌طور کامل با NetworkManager یکپارچه شده است و از تمامی ویژگی‌های آن پشتیبانی می‌کند.
  • پشتیبانی از رابط گرافیکی: nmcli با رابط گرافیکی NetworkManager سازگار است و می‌تواند به‌طور همزمان با آن استفاده شود.

در بخش بعدی، به مقایسه این سه ابزار (ifconfig, ip, nmcli) خواهیم پرداخت و به شما کمک می‌کنیم تا بهترین ابزار را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

جمع‌بندی: انتخاب ابزار مناسب برای مدیریت شبکه در لینوکس

در این مقاله، سه ابزار اصلی برای مدیریت شبکه در لینوکس را بررسی کردیم: ifconfig، ip و nmcli. هر یک از این ابزارها مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و انتخاب ابزار مناسب به نیازهای شما و پیچیدگی شبکه‌تان بستگی دارد.

1. ifconfig

  • مزایا:
    • ساده و کاربردی برای تنظیمات پایه‌ای شبکه.
    • شناخته‌شده و قدیمی، با پشتیبانی گسترده در سیستم‌های قدیمی.
  • محدودیت‌ها:
    • در توزیع‌های مدرن لینوکس به‌طور پیش‌فرض نصب نیست.
    • قابلیت‌های محدود برای مدیریت شبکه‌های پیچیده.
  • کاربرد: مناسب برای سیستم‌های قدیمی یا تنظیمات ساده شبکه.

2. ip

  • مزایا:
    • جایگزین مدرن و قدرتمند برای ifconfig.
    • قابلیت‌های گسترده‌تر برای مدیریت آدرس‌های IP، مسیریابی و رابط‌های شبکه.
    • یکپارچگی کامل با ابزارهای مدرن لینوکس.
  • محدودیت‌ها:
    • یادگیری دستورات آن ممکن است برای کاربران تازه‌کار چالش‌برانگیز باشد.
  • کاربرد: مناسب برای مدیران سیستم و کاربران پیشرفته که نیاز به مدیریت شبکه‌های پیچیده دارند.

3. nmcli

  • مزایا:
    • طراحی شده برای مدیریت شبکه‌های مدرن و پیچیده.
    • پشتیبانی از Wi-Fi، VPN و اتصالات پویا (DHCP).
    • یکپارچگی کامل با NetworkManager.
  • محدودیت‌ها:
    • ممکن است برای کاربرانی که فقط نیاز به تنظیمات ساده شبکه دارند، بیش از حد پیچیده باشد.
  • کاربرد: مناسب برای شبکه‌های مدرن و پیچیده، به‌ویژه در محیط‌هایی که از Wi-Fi و VPN استفاده می‌شود.

انتخاب ابزار مناسب

  • اگر شما یک کاربر تازه‌کار هستید و فقط نیاز به تنظیمات ساده شبکه دارید، ifconfig ممکن است گزینه مناسبی باشد.
  • اگر به دنبال ابزاری هستید که قابلیت‌های بیشتری ارائه دهد و با سیستم‌های مدرن لینوکس سازگار باشد، ip بهترین انتخاب است.
  • اگر نیاز به مدیریت شبکه‌های پیچیده‌تر، مانند Wi-Fi و VPN دارید، nmcli ابزار ایده‌آلی برای شما خواهد بود.

با توجه به نیازهای خود و پیچیدگی شبکه‌تان، می‌توانید از این ابزارها به‌طور مؤثر استفاده کنید و شبکه خود را به‌طور بهینه مدیریت نمایید.

https://bkeb.ir/?p=71156
backendbaz

مدیر وب سایت بکندباز

دیدگاه‌ها

*
*