پایتون و جاوا دو زبان برنامه‌نویسی بسیار پرطرفدار و قدرتمند هستند. هر دو به دلیل پشتیبانی خوب از پلتفرم‌های مختلف و کتابخانه‌های غنی و گسترده خود شناخته می‌شوند. با این حال، هر کدام در برخی زمینه‌ها مزایای خاص خود را دارند.
برای اینکه بتوانید انتخاب بهتری بین این دو زبان داشته باشید (البته اگر واقعاً یکی بهتر باشد)، ابتدا باید تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را بررسی کنید. در این مقاله، پایتون و جاوا را از نظر محبوبیت، سینتکس (نحوه نوشتن کدها)، کاربردها، پایداری، سرعت، عملکرد و آسانی یادگیری مقایسه می‌کنیم.
همچنین، برای اینکه تفاوت‌های این دو زبان بهتر درک شوند، مثال‌هایی از کدهای هر دو زبان ارائه می‌دهیم.
آشنایی با پایتون
پایتون در سال ۱۹۹۱ توسط گیدو ون روسوم در مؤسسه ملی تحقیقات ریاضی و علوم کامپیوتر در هلند معرفی شد. این زبان با نوع‌دهی پویا طراحی شده و خوانایی بالایی دارد، به این معنا که نوع متغیرها هنگام اجرای برنامه مشخص می‌شود. سادگی استفاده از پایتون، آن را به یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی تبدیل کرده است و اغلب با زبان‌هایی مثل پرل، روبی و البته جاوا مقایسه می‌شود.
به طور کلی، پایتون یک زبان شیءگرا است که به دلیل سادگی و قدرتش مورد توجه قرار گرفته. این زبان روی تمامی سیستم‌عامل‌های رایج مثل ویندوز، macOS، لینوکس و یونیکس قابل اجرا است. علاوه بر این، پایتون به صورت رایگان در دسترس است و می‌توان آن را تحت مجوز GPL (مجوز عمومی گنو) به صورت رایگان دانلود، استفاده و تغییر داد.
آشنایی با جاوا
جاوا در سال ۱۹۹۵ توسط جیمز گاسلینگ در شرکت سان مایکروسیستمز (که بعداً توسط اوراکل خریداری شد) توسعه یافت. جاوا نیز مانند پایتون یک زبان شیءگرا و چندمنظوره است، با این تفاوت که دارای نوع‌دهی ایستا است؛ یعنی نوع متغیرها قبل از اجرای برنامه و در زمان کامپایل مشخص می‌شود. شعار معروف جاوا “یک بار بنویس، همه‌جا اجرا کن” (WORA) است که به قابلیت اجرای برنامه‌های نوشته شده بر روی هر دستگاهی که از ماشین مجازی جاوا (JVM) استفاده می‌کند اشاره دارد.
کدهای جاوا به بایت‌کد تبدیل می‌شوند که توسط JVM اجرا می‌شود، بنابراین جاوا وابسته به پلتفرم خاصی نیست و می‌تواند روی هر دستگاهی که JVM دارد اجرا شود. سینتکس جاوا شباهت‌هایی به C و C++ دارد، اما از پیچیدگی‌های کمتری در سطوح پایین برخوردار است.
پایتون یا جاوا: کدام یک محبوب‌تر است؟
پایتون و جاوا دو زبان برنامه‌نویسی قدرتمند و محبوب هستند که برای جایگاه برتر در دنیای برنامه‌نویسی رقابت می‌کنند. هر دو به دلیل توانایی‌های گسترده‌ای که در حوزه‌های مختلف علوم کامپیوتر دارند، بسیار برجسته‌اند. به همین دلیل انتخاب بین آن‌ها ممکن است کمی سخت باشد!
از نظر محبوبیت، طبق نظرسنجی سالانه استک‌اورفلو، جاوا اسکریپت برای هشت سال پیاپی محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی بوده است. اما وقتی به پایتون و جاوا نگاه کنیم، درصد کاربران این دو زبان بسیار نزدیک است؛ پایتون با ۴۴.۱٪ و جاوا با ۴۰.۲٪ کاربران.
در گیت‌هاب نیز نتایج مشابهی دیده می‌شود. بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، جاوا کمی از موقعیت برتر خود نسبت به پایتون عقب افتاد. البته این به معنای پیروزی کامل پایتون نیست؛ چرا که تا امروز پایتون نتوانسته برتری قاطعی را حفظ کند.
با این حال، همان‌طور که در نمودارهای جهانی مشاهده می‌شود، محبوبیت پایتون در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. این رشد تازه است، چون تا سال ۲۰۱۵، جاوا همچنان برتری واضحی نسبت به پایتون داشت.
پایتون یا جاوا: کاربردها
پایتون و جاوا هر دو برای یادگیری ماشین و کار با APIها بسیار استفاده می‌شوند. اما در حالی که جاوا بیشتر برای توسعه برنامه‌های سازمانی به کار می‌رود، پایتون در زمینه محاسبات علمی و عددی بی‌نظیر است.
جاوا یکی از زبان‌های محبوب برای توسعه وب است و در میان توسعه‌دهندگان باتجربه بسیار شناخته شده است. این زبان علاوه بر مدیریت برنامه‌نویسی غیرهمزمان، برای ساخت برنامه‌های دسکتاپ با رابط کاربری (GUI)، سیستم‌های تعبیه‌شده و خدمات وب‌محور مناسب است. همچنین جامعه‌ای فعال در زمینه پردازش زبان طبیعی دارد که به توسعه‌دهندگان کمک زیادی می‌کند.
در مقابل، پایتون به دلیل کتابخانه‌های قدرتمند پردازش داده مانند Dask و Pandas و ابزارهای تجسم داده مثل Matplotlib معروف است. به همین دلیل، بسیاری از علاقه‌مندان به علم داده و توسعه‌دهندگان مبتدی به سمت پایتون گرایش پیدا می‌کنند. پایتون همچنین از کتابخانه‌های مطرحی مانند PyTorch و TensorFlow که در یادگیری ماشین بسیار محبوب هستند، پشتیبانی می‌کند.
در حوزه یادگیری ماشین، پایتون به دلیل سینتکس ساده و کتابخانه‌های متنوع معمولاً زبان انتخابی بسیاری از افراد است. با این حال، جاوا نیز به دلیل امکان اشکال‌زدایی آسان و مدیریت عملیات مقیاس بزرگ در برنامه‌های سازمانی جذابیت خود را حفظ کرده است. برخی توسعه‌دهندگان از ابزارهایی مانند Weka و Deeplearning4j برای یادگیری ماشین با جاوا استفاده می‌کنند.
پایتون یا جاوا: تفاوت‌های کلیدی
زبان‌های تفسیر شده در مقابل کامپایل شده
پایتون یک زبان تفسیر شده است؛ به این معنا که کد آن هنگام اجرا به صورت آنی به کد ماشین تبدیل می‌شود که این کار اشکال‌زدایی و بررسی کد را آسان‌تر می‌کند.
جاوا یک زبان کامپایل شده است و کد منبع آن قبل از اجرا به کد ماشین تبدیل می‌شود.
سینتکس
پایتون از نوع‌گذاری پویا استفاده می‌کند، در حالی که جاوا نوع‌گذاری استاتیک دارد. این تفاوت اصلی میان این دو زبان شیءگراست که بر نحوه نوشتن، طراحی و اشکال‌زدایی کدها تأثیر زیادی دارد.
در پایتون، نیازی نیست نوع متغیرها را مشخص کنید؛ این کار در زمان اجرا انجام می‌شود، که باعث می‌شود پایتون زبانی ساده و خوانا باشد. یکی از ویژگی‌های پایتون، عدم نیاز به براکت‌ها برای مشخص کردن بلوک‌های کد است و سازماندهی کد بر اساس تورفتگی انجام می‌شود که باعث می‌شود استفاده از آن شهودی و کاربرپسند باشد.
اما جاوا قوانین سخت‌گیرانه‌تری دارد و از برنامه‌نویس می‌خواهد نوع متغیرها را مشخص کند. خطاهای سینتکس در جاوا مانع از اجرای برنامه می‌شوند که می‌تواند برای مبتدیان ناامیدکننده باشد. همچنین، برای انجام کارهای ساده مثل خواندن فایل، جاوا به چندین خط کد نیاز دارد در حالی که پایتون با دو خط کد می‌تواند همین کار را انجام دهد. علاوه بر این، جاوا برای تعریف بلوک‌ها از براکت‌های گرد استفاده می‌کند، در حالی که پایتون از تورفتگی برای این منظور بهره می‌برد.
عملکرد
پایتون و جاوا هر دو زبان‌های چندسکویی هستند و کدهای آن‌ها ابتدا به بایت‌کد کامپایل می‌شود و سپس در ماشین‌های مجازی اجرا می‌گردد. اما تفاوت کلیدی این است که جاوا کد را قبل از اجرا کامپایل کرده و بایت‌کد را توزیع می‌کند، در حالی که پایتون تمایل دارد کد را در زمان اجرا کامپایل کند.
به دلیل نوع‌گذاری استاتیک جاوا، فرایند کامپایل در این زبان سریع‌تر و کارآمدتر از پایتون است که نوع‌گذاری پویا دارد. اگرچه نوع‌گذاری استاتیک ممکن است کمی محدودکننده به نظر برسد، اما این ویژگی باعث کاهش خطاها و افزایش کارایی در کامپایل کد می‌شود.
جاوا همچنین از کامپایلر JIT (Just-in-time) استفاده می‌کند، که به کد بایت اجازه می‌دهد به کد ماشین بومی تبدیل شود و مستقیماً اجرا شود، و این موضوع باعث افزایش سرعت اجرا می‌شود.
در مقابل، پایتون به دلیل استفاده از نوع‌گذاری پویا و بررسی سینتکس در زمان اجرا، عملکرد ضعیف‌تری دارد و در صورتی که خطایی رخ دهد، می‌تواند اجرای کل برنامه را متوقف کند. این ویژگی‌ها می‌توانند باعث کاهش کارایی و سرعت پایتون شوند.
ثبات
جاوا از توسعه‌دهنده می‌خواهد که طبق قواعد سینتکس سخت‌گیرانه عمل کند و تمامی متغیرها را تعریف کند. این موضوع به حجم کد بیشتر و نیاز به بازبینی دقیق‌تر منجر می‌شود، اما از طرفی باعث می‌شود که کد نهایی با دقت بیشتری نوشته شده و احتمال بروز خطا کمتر شود. به همین دلیل، جاوا به عنوان یک گزینه مناسب برای شرکت‌های بزرگ مانند بانک‌ها و سازمان‌های تجاری شناخته می‌شود.
در حالی که جاوا به دلیل ثبات بیشتر در سازمان‌ها محبوب است، پایتون نیز در پروژه‌های بزرگ مقیاس به خوبی عمل کرده است. بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند Reddit و اینستاگرام (که از فریم‌ورک Django پایتون استفاده می‌کند) نشان داده‌اند که پایتون هم می‌تواند نرم‌افزارهای پایدار و کارآمد تولید کند.
سرعت
در زمینه سرعت توسعه، پایتون به دلیل سادگی و راحتی در نوشتن کد، برتری دارد. پروژه‌هایی که نیاز به توسعه سریع دارند، معمولاً از پایتون استفاده می‌کنند، زیرا در مدت کوتاهی می‌توان کد نوشت و محصول اولیه (MVP) را ایجاد کرد. توسعه در پایتون معمولاً بسیار سریع‌تر از جاوا است و می‌تواند در عرض چند هفته به نتیجه برسد.
از طرف دیگر، پروژه‌های جاوا زمان بیشتری برای توسعه می‌برند و معمولاً به تیم‌های بزرگ‌تری نیاز دارند. در حالی که ایجاد یک MVP در پایتون چند هفته طول می‌کشد، ممکن است در جاوا ماه‌ها زمان نیاز باشد.
پایتون یا جاوا: کدام را یاد بگیریم؟
به طور کلی، پایتون به دلیل سینتکس ساده و واضح، برای مبتدیان گزینه بهتری محسوب می‌شود. یادگیری پایتون راحت‌تر است زیرا کاربرپسند و شهودی است. در مقابل، یادگیری جاوا پیچیده‌تر است و به دلیل قوانین سختگیرانه‌تر و APIهای متنوع، به زمان بیشتری نیاز دارد.
با این حال، برخی معتقدند که جاوا می‌تواند کدهای باکیفیت‌تری ایجاد کند. اما در نهایت، یک برنامه‌نویس حرفه‌ای در پایتون نیز می‌تواند به همان سطح از کارایی دست پیدا کند. بهترین گزینه این است که یک توسعه‌دهنده هر دو زبان را یاد بگیرد، زیرا هرکدام در پروژه‌های مختلف برتری دارند. در حالی که یادگیری پایتون سریع‌تر است، یادگیری جاوا نیز امکان‌پذیر است، تنها به زمان بیشتری نیاز دارد.
پایتون یا جاوا: کدام یک بهتر است؟
انتخاب بین پایتون و جاوا بستگی به نیازهای پروژه و ترجیحات شما دارد. اگر به دنبال سادگی و سرعت در توسعه هستید، پایتون انتخاب مناسبی است. اما اگر به دنبال ساخت برنامه‌های بزرگ و پیچیده هستید که ثبات و استحکام بیشتری دارند، جاوا گزینه بهتری است.
پایتون با نوع‌گذاری پویا و داده‌های سطح بالا، برنامه‌های کوتاه‌تر و سریع‌تری برای توسعه ارائه می‌دهد، اما در اجرا کندتر است. از طرف دیگر، جاوا با نوع‌گذاری استاتیک و کدهای طولانی‌تر، زمان بیشتری برای توسعه نیاز دارد، اما در اجرا سریع‌تر و عملکرد بهتری دارد. این باعث می‌شود که جاوا برای پروژه‌های مقیاس بزرگ مناسب‌تر باشد.
نتیجه‌گیری
هر دو زبان پایتون و جاوا در میان محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی جهان قرار دارند و هر کدام نقاط قوت خود را دارند. پایتون به دلیل سادگی و سرعت در توسعه بسیار محبوب است، در حالی که جاوا به خاطر ثبات و کارایی در اجرا شناخته می‌شود.
برنامه‌های پایتون به دلیل نوع‌گذاری پویا و داده‌های سطح بالا، کوتاه‌تر و سریع‌تر نوشته می‌شوند. اما جاوا در زمان اجرا سرعت بیشتری دارد و اشکال‌زدایی آن ساده‌تر است. بنابراین، هر دو زبان مزایای خاص خود را دارند و می‌توانند در کنار هم ترکیبی قدرتمند برای توسعه‌دهندگان ایجاد کنند.
دیدگاه‌ها